DOLAR 34,2714
EURO 37,4959
ALTIN 2926,146
BIST 8876,22
Adana Adıyaman Afyon Ağrı Aksaray Amasya Ankara Antalya Ardahan Artvin Aydın Balıkesir Bartın Batman Bayburt Bilecik Bingöl Bitlis Bolu Burdur Bursa Çanakkale Çankırı Çorum Denizli Diyarbakır Düzce Edirne Elazığ Erzincan Erzurum Eskişehir Gaziantep Giresun Gümüşhane Hakkari Hatay Iğdır Isparta İstanbul İzmir K.Maraş Karabük Karaman Kars Kastamonu Kayseri Kırıkkale Kırklareli Kırşehir Kilis Kocaeli Konya Kütahya Malatya Manisa Mardin Mersin Muğla Muş Nevşehir Niğde Ordu Osmaniye Rize Sakarya Samsun Siirt Sinop Sivas Şanlıurfa Şırnak Tekirdağ Tokat Trabzon Tunceli Uşak Van Yalova Yozgat Zonguldak
Ankara °C

MAVİ VATANDA BALIK NEDEN ÇOK AZ? – Cengiz KARAKÖSE – Ande Sitesi

MAVİ VATANDA BALIK NEDEN ÇOK AZ? – Cengiz KARAKÖSE – Ande Sitesi
REKLAM ALANI
09.12.2020
3.394
A+
A-

Üç tarafı denizlerle çevrili Türkiye’de balık bol mu? Pek de bol diyemeyeceğim. Peki, bazı denizleri paylaştığımız Yunanistan’ın sularında, balık bol mu? Bol var! Nasıl oluyor da onlarda bol, biz de az oluyor? Bu sorunun cevabı çok basit. Çünkü Yunanistan’da avlanma derinliği 40 metreden sonra başlıyor. Yani 39 metrede balık avlayamazsın, kanunen yasak…

Peki, neden 40 metre? Çünkü güneşin ışığı, 40 metre derinliğe ulaşıyor ve o derinlikte yaşayan deniz yosunları (Posidonia eceanica, Caulerpa racemosa, Cymodocea nodosa), namı diğer deniz çayırları kolayca fotosentez yapabiliyor ve dolayısıyla bu çayırlarında balıklar besleniyor ve rahatça üreyebiliyor. 40 metre yasağıyla, işte bu üreme alanları koruma altına alınıyor… Dolayısıyla söz konusu deniz çayırlarında balık avlarsan sadece balığı değil, o balığın gelecek nesillerini de yok etmiş oluyorsun…

Peki bizde yasal derinlik sınırı ne? 24 METRE !!! Hatta 25-30 metreden bile balık avlayabiliyorsun. Hem de nasıl. Aferin bize! Yine aynı denizi paylaştığımız Bulgaristan’da ve Romanya’da balık çok mu? Onlarda da bolca var. Nasıl oluyor da, onlarda da bol balık oluyor? Çünkü, Avrupa Birliği üyesi oldukları için, kafalarına göre avlanma yapamıyorlar. Kaç metre derinlikte balık avlayacaklarını, yılda kaç ton balık avlayacaklarını, balık stoklarını, balıkçı filolarının yönetimini ve denetimini, Avrupa Birliği yönetmeliği belirliyor. Bulgaristan ve Romanya da bu kurallara uyuyor. Dolayısıyla da denizlerinde bolca balık oluyor…

Türkiye’nin Avrupa Birliği müzakerelerinde, “balıkçılık faslı” ne zaman açıldı? 2006 yılında. Müzakerelerde bir milim ilerleme oldu mu? Hayır! Yani 14 senedir birçok konuda olduğu gibi, balıkçılık konusunda da milim ilerleme olmadı! Nasıl ilerleme olsun ki, yaşadığımız ortamın hali ortada! Zaten Avrupa Birliği’ne giremesek bile, Avrupa Birliği’nin kuralları faydalı, biz o kurallara uyalım diyen var mı ülkede? O da yok ne yazık ki…

Avrupa Birliği ülkeleri, yılda kişi başına ne kadar balık yiyor biliyor musunuz? Tamı tamına 26 kilogram. Biz de ise, sadece 7 kilogram!! Yine ilginç bir bilgiyi, sizinle paylaşmak istiyorum. Avrupa’da en fazla balıkçı teknesi kimde biliyor musunuz? Bizde!!! Çok şaşırdınız değil mi? Çünkü, Türkiye’de 18 binden fazla balıkçı teknesi varmış! Balıkçı bir ülke olan Norveç’te ise, sadece 6 bin 400 balıkçı teknesi varmış!! Ve Norveç 150 ülkeye balık ihraç ediyormuş!! Biz de dahil…

Balıkçılık, dünyanın bütün gelişmiş ülkelerinde “balıkçılıktan sorumlu bakanlığa” ya da “denizcilikten sorumlu bakanlığa” bağlı iken, bizde kime bağlı biliyorsunuz. Tarladan ve ormandan sorumlu tarım bakanlığına. Bütün gelişmiş ülkeler aptal, olduğu için tabii. Ama güzel Ülkem üç tarafı denizlerle çevriliyken, sadece kendimize ait bir iç denizimiz varken, deniz büyüklüğünde göllerimiz bile varken, muhteşem kıyılarımızda ki çiftliklerde ya da karada ki havuzlarda balık yetiştirmeye çalışıyoruz maalesef! Ne kadar acı bir tablo değil mi? Balık kavağa çıkar mı bu ülkede, kim bilir belki bir gün çıkar diyelim…

Mavi Vatan’daki balıklar ve deniz mahsulleri, bütün sene boyunca sevilerek yenir. Bazıları ise, aylara göre lezzetini daha da artırır. Ancak, farklı aylara göre çok ya da az miktarda avlanırlar. Beyaz etli, ince, narin balıklarsa oldum olası, hep “lüks” balık muamelesi görmüştür. Bu nedenle levrek, dil, kalkan gibi balıklar, tarihin her döneminde ucuza yenmemiştir. Ama bu ilgi, boşuna değildir. Bu balıklar çok hafif, hazmı kolay, insanı tıkamayan türdendir…

Yazımı bitirmeden önce, denizlerimizdeki bazı balıkların, bol olarak avladığı ve lezzetli olduğu bazı ayları sizlerle paylaşmak istedim…

  OCAK  Uskumru, lüfer, palamut, istavrit lezzetlerini muhafaza eder. Kefal ve hamsi tam yağlıdır. Çinekop, kofana, minakop boldur. Midyenin mevsimi başlamıştır. Tekir, kırlangıç bolca avlanır.
ŞUBATBu ayda kalkan mevsimi başlar, mayıs sonuna kadar devam eder. Tekir bol çıkar. Uskumru, lüfer, palamut yağını kaybetmeye başlar. Gümüş balığı, kefal, dere pisisi, minakop, midye lezzetle yenir.
MARTKefal, levrek ve kalkanın en lezzetli zamanıdır. Uskumru ise çiroz olmaya başlar.
NİSANKalkan lezzet bakımından yine başta gelir ve en bol zamanıdır. Mercan, levrek, kılıç, kırlangıç bolca çıkmaya başlar. Dolayısıyla diğer aylara göre, bu ayda balık daha boldur.
MAYISİstakoz, levrek, barbunya, dil balığı, tekir, kılıç, kırlangıç, pavurya, karides, iskorpit zevkle yenir. Kalkan yavrusu ve gelincik çıkmaya başlar.
HAZİRANBu ayda balıklar az tutulur, geçici olarak Karadeniz’e yazlığa giderler. Dip balıkları ise yumurtalarını dökmüş olduğu için, dağınık gezerler. Bu yüzden haziran ayı verimsizdir.
TEMMUZSardalyanın mevsimi başlar. Ekim ayı sonuna kadar lezzetini devam ettirir. Tekir, barbunya yine nefasetini devam ettirir. Istakoz, pavurya, böcek bolca çıkar.
AĞUSTOSÇingene palamutu mevsimi açılır. Sardalya, kılıç, mercan, sinarit, ıstakoz ve pavurya yine nefis lezzetlidir.
EYLÜLSardalya, kılıç nefasetini devam ettirir. Palamut irileşmiş olup çeşitli yemeği yapılır. Lüfer, kolyoz, izmarit, kırlangıç bolca çıkar.
EKİMGeçici balıkların yazın Karadeniz’de beslenip, Marmara’ya dönüşe başladığı aydır. Bu ise, her çeşit balığın bollaşması demektir.
KASIMEkim ayındaki balıkların bolluğu ve lezzeti devam eder. Pisinin en nefis olduğu aydır. Torik akışa başlar, lakerdası yapılır.  
ARALIKUskumru, lüfer, palamut, torik yağlı olduklarından her türlü yemeği yapılır. Tekir boldur; hamsinin de tam lezzetli zamanıdır.
REKLAM ALANI